İstanbul Kitap Fuarı’na sayılı günler kala ofiste bizi bir heyecan aldı! Sağa sola not aldığımız, kahve sohbetlerinde konuştuğumuz kitapların isimlerini ortaya döküp listelerimizi hazırlamaya başladık bile. Bu vesileyle biraz da kitaplıklarımızı karıştırdık ve sizden gelen öneri isteklerine cevaben uzun zamandır aklımızda olan kitap önerilerini sizlerle paylaşmaya karar verdik.
Başlangıçta psikolojiyle ilgili temel bir okuma listesi yerine daha kişisel öneriler olsun istedik. Her birimiz psikolojiyle, ilişkilerle, içsel yolculuğumuzla ve en temelinde insanlık halleriyle bağdaştırdığımız, kendimizden de bir şeyler bulduğumuz 5’er kitabı sizlerle paylaşmak istedik. Bu hafta boyunca Uzm. Psk. A. Cansu Kamar, Uzm. Psk. Merve Karaca ve Uzm. Psk. Elif Okan Gezmiş’in de kitap listelerini insanlikhalleri.com’da bulabilirsiniz. Şimdi hazırsanız benim önerilerimle başlıyoruz. Keyifli okumalar!
1- İNSANIN ANLAM ARAYIŞI
“İstediğim tek şey somut bir örnek yoluyla okura, yaşamın, her durumda, hatta en acınası durumlarda bile potansiyel bir anlam taşıdığını anlatabilmekti.” Viktor Frankl
İnsanın Anlam Arayışı, Frankl’ın kendi kaderini şekillendirişinin öyküsü. 2. Dünya Savaşı sırasında toplama kampı deneyimleri ve gözlemlerinden yola çıkarak yazdığı kitapta belirsizlik, acı, acıya karşı tutumumuz, acıyla başa çıkmalarımız ve anlam bulma ihtiyacımızdan bahseden Frankl, kitabın 2. kısmında da bunlardan yola çıkarak geliştirdiği Logoterapi ekolünün ilkelerinden bahsediyor. Yaşamın zor koşullarında belirsizliklerle ve acıyla baş etme ve anlam bulmaya dair örnekler içeren kitap kesinlikle okunacaklar listesinde ilk sıraya yerleşmeyi hak ediyor.
2- MUTSUZ OLMAK: Bir Yüreklendirme
“En sevdiğiniz yemeği fazla sık yerseniz, memnuniyetten ziyade bıkkınlığı teşvik edersiniz.” Wilhelm Schmid
Bütün reklamlar daha fazla mutluluk, daha fazla haz vadederken, dergiler mutlu olmanın 10 adımını, şarkılar mutluluğun formülünü açıklarken Schmid bu kitapta mutsuz olmak için bizi yüreklendiriyor. Sürekli mutluluk ya da sürekli mutsuzluk şeklinde bir kutuplaşmadansa ikisinin de varolabildiği bir yaşamın mümkün olduğunu anlatıyor. Verdiği örneklerle deneyimlerimizin zıtlıklarla anlam kazandığına dikkat çekiyor. “Acıyı tanımasak hazzı nereden bilecektik?” “En yoğun mutluluk anları acının dindiği anlar değil midir?” Meselenin yalnızca mutlu olmakla değil, mutsuzlukla başa çıkmayı öğrenmekle de ilgili olduğunu anlatıyor. Mutsuz Olmak, hayatımızda melankoliye de mutsuzluğa da mutluluğa da yer açabilmemiz için ihtiyacımız olan yüreklendirme.
3- KENDİNİ ARAYAN İNSAN
“İnsanı anlamak konusundaki en önemli engellerden biri insanı hesaplanabilir, yönetilebilir ve analiz edilebilir olarak görmemizdir.” Rollo May
Varoluşçu Felsefe ve Hümanistik bakışıyla da bilinen ünlü psikiyatrist Rollo May bu kitabında endişe, yalnızlık, içi boşalan toplumsal değerler, yaşadığımız hastalıkların kökenleri, var olma mücadelesi, bireyselliğin keşfi ve içsel bütünleşme konularına değiniyor. Gözünüz korkmasın, aslında mesele şu; bugün bedenimizdeki her bir organ için farklı doktorlara gidiyoruz, büyük resmi kaçırıyor, kendimizi parçalara bölerek anlamaya çalışıyoruz. May de hem toplumsal hem de içsel olarak kendimizi ve bütünü algılayışımızı kaybedişimizden dem vuruyor. Kendi içimizdeki içsel gücü bulmak, kişisel bütünlüğümüzü korumak ve değişken/tutarsız dünyada elimizden geldiğince kendimiz için belirlediğimiz yolda ilerleyebilmemizi sağlamaktan bahsediyor. Kitap, “Böylesine parçalanmış bir dünyada içsel bütünlük nasıl sağlanabilir?” sorusunun cevabını arıyor.
4- BAĞIŞLANAN TERAPİ
“Tanı görüş açısını daraltır; karşıdaki kişiyle bir insan olarak ilişki kurma yeteneğini azaltır. Bir kez tanı koyduktan sonra hastanın o belirli tanıya uymayan yönlerine dikkat etmeme ve ilk tanımızı doğrular nitelikte görünen gizli özelliklerle aşırı ilgilenme eğilimi gösteririz. Dahası tanı kendisini gerçekleştiren bir kehanet olarak işlev görebilir.” Irvin Yalom
Bağışlanan Terapi, Bilgi Üniversitesi’nde yüksek lisansa başlamadan önceki yaz okumamız gereken iki kitaptan biriydi. Freud’dan günümüze geliştirilen temel yaklaşım ve teorileri içeren bir kitapla birlikte verilmişti. Biri, temel teorileri ve çerçeveleri anlatırken Yalom bu temellerden yola çıkarak geniş bir bakış açısına sahip olabilmeyi ve terapi odasında (hatta bazen dışında) danışanla iletişimi ve gerçek hayattaki terapi süreçlerini anlatıyordu. Teorinin gerçek hayata geçerken bazen evrime uğrayabildiğini, durumlara göre şekil alabildiğini ve daha geniş bir açıdan bakmanın her zaman mümkün olabildiğini gösteriyordu. Yalom’un kitabında da defalarca belirttiği gibi, yöntemleri ya da bakış açısı herkese uymasa da terapiye ve terapist olmaya dair çok değerli bilgiler içeren bu kitap özellikle psikoterapist olmak isteyenler için mutlaka okunması gereken kitaplar arasında.
5- YÜZ YÜZE: Türkiye’den Çift ve Aile Terapisi Öyküleri
Alanda en sık sorulan kitap önerileri hep vaka örneklerinin anlatıldığı kitaplar oluyor. Çünkü başkalarının hikayelerini okumak ilgimizi çekiyor ve yaşanmış süreçlerle daha kolay bağ kurabiliyoruz. Çift/Aile terapistleri hem bireylerle hem de bireylerin içinde bulunduğu sistemlerle çalışır. Birçok farklı mesele, ilişkilenme şekli, genetik faktörler, atalardan gelen davranış kalıpları vs. her şey sistemin bir parçasıdır ve sürece dahil edilir. İşte Yüz Yüze, o çok merak edilen vaka anlatımlarının çift ve aile terapileri için derlenmiş hali. Kitapta yer alan 10 danışanın da başvuru nedeni, hikayesi ve psikoterapistlerin de yönelimleri ve konulara yaklaşımları farklı. Dolayısıyla aile terapisinde kullanılan birçok farklı yaklaşımın terapi süreci içerisindeki kullanılışını görebiliyorsunuz. Kitabın en önemli özelliğiyse içinde yer alan bütün süreçlerin Türkiye’de yaşanmış olması. Bu yönüyle Yüz Yüze; toplumsal normlar, geleneksel aile yapısı ve ilişkilenme biçimleri açısından kolaylıkla bağ kurabileceğimiz süreçleri içeren ve mutlaka kendimizden bir şeyler bulabileceğimiz bir kitap.
Kitaplığıma baktığımda paylaşmak istediğim ilk 5 kitap böyleydi. Konu kitaplar olunca en zoru seçmek ve elemek. Bence en güzel yanı da aynı kitapları okuyup üzerine konuşabilmek. Listemden okuduğunuz kitaplar varsa yorumlarınızı paylaşmaktan çekinmeyin. Çünkü kitaplar da fikirler de paylaştıkça güzel!
Serinin devamında mindfulness, 20’li yaşlar ve terapist olmayı konu alan kitaplar var. Uzm. Psk. A. Cansu Kamar’ın kitap listesine buradan ulaşabilirsiniz. Keyifli okumalar!
